Na rynku pracy w Polsce istnieje wiele różnych form zatrudnienia, gdzie dwie najbardziej popularne to umowa o pracę i umowa zlecenie. Wiedza na temat ich różnic i szczególnych cech jest niezwykle ważna zarówno dla pracodawców, jak i pracowników. Często jednak nie jest to wiedza powszechna i wiele osób drapie się po głowie, zastanawiając się, czym dokładnie różnią się te dwie formy umów.
Czym się różni umowa zlecenie od umowy o pracę?
Na pierwszy rzut oka, obie te formy zatrudnienia wydają się dość podobne – obie oznaczają nawiązanie stosunku pracy między pracownikiem a pracodawcą. Jednak, kiedy przyjrzymy się im bliżej, zauważymy szereg istotnych różnic takich jak: sposób rozliczenia, wymiar godzin pracy, prawa i obowiązki stron, okres trwania umowy, a nawet sposób jej rozwiązania. Aby lepiej zrozumieć te różnice, przyjrzyjmy się bliżej obu tym umowom.
Podstawowe różnice między umową zlecenie a umową o pracę
Choć obie umowy regulują zasady współpracy między pracodawcą a pracownikiem, to jednak różnią się one podstawowymi zasadami, które definiują te formy współpracy. Zarówno umowa o pracę, jak i umowa zlecenie, są regulowane przez Kodeks pracy, ale różne są zasady ich zawierania, rozwiązywania oraz prawa i obowiązki wynikające z tych umów.
Definicja umowy zlecenie
Umowa zlecenie, znana również jako umowa cywilnoprawna, to taka forma zatrudnienia, w której zleceniobiorca (pracownik) zobowiązuje się do wykonania określonego zlecenia dla zleceniodawcy (pracodawcy) w określonym czasie i miejscu. Istotną cechą umowy zlecenie jest jej cel – wykonanie konkretnego zadania lub zlecenia. Zdecydowanie mniej formalna od umowy o pracę, umowa zlecenie nie gwarantuje takiego samego poziomu ochrony pracownika, jak umowa o pracę. Przede wszystkim, nie obejmuje ona takich praw pracowniczych jak płatny urlop, wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych, czy prawo do odwołania się od wypowiedzenia umowy.
Definicja umowy o pracę
Umowa o pracę jest najformalniejszą i najbardziej bezpieczną formą zatrudnienia dla pracownika. Zakłada ona, że pracownik zobowiązuje się wykonywać pracę określonego rodzaju pod kierunkiem pracodawcy i w miejscu przez niego wskazanym, a pracodawca zobowiązuje się do wypłacania wynagrodzenia za pracę. Rozróżnia się kilka typów umów o pracę, w zależności od okresu jej trwania: umowa na czas określony, nieokreślony lub na czas wykonania określonej pracy. Ta forma zatrudnienia daje pracownikowi najwięcej praw – gwarantuje np. prawo do urlopu, płatnych zwolnień chorobowych, ubezpieczenia społecznego, a także ochronę przed samowolnym zwolnieniem.
Warunki pracy określone w umowie zlecenie i umowie o pracę
Działając na podstawie umowy o pracę, pracownik jest zobowiązany podporządkować się regulaminowi pracy, który określa jego prawa i obowiązki. W przypadku umowy zlecenie nie ma takiego obowiązku, co daje zleceniobiorcy większą swobodę działania, ale jednocześnie pozbawia go niektórych praw pracowniczych.
Okres trwania umowy zlecenie oraz umowy o pracę
Zakres czasowy obu umów jest zazwyczaj różny. Umowa o pracę zwykle jest umową długoterminową, może być zawarta na czas określony, na czas nieokreślony lub na okres próbny. Umowa zlecenie zazwyczaj jest związana z wykonaniem konkretnego zadania lub projektu, a po jego zakończeniu umowa przestaje obowiązywać.
Podsumowując, różnice między umową o pracę a umową zlecenie wynikają przede wszystkim z charakteru tych umów i praw, które z nich wynikają. Chociaż obie formy zatrudnienia mają swoje miejsce na rynku pracy, to jednak tylko umowa o pracę daje pracownikom pełne prawa pracownicze, dlatego jest ona uważana za najbezpieczniejszą formę zatrudnienia.
