Umowa o pracę to rodzaj kontraktu zawieranego pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, regulującego warunki i kwestie związane z wykonywaniem określonego zawodu. To podstawowy dokument, który powinien być w każdym miejscu pracy – niezależnie, czy mówimy o dużej korporacji, czy małej firmie. W tym artykule postaram się wyczerpująco omówić, co powinna zawierać umowa o pracę, jakie elementy są niezbędne i jakie zasady rządzą tym dokumentem w świetle polskiego prawa.
Czym jest umowa o pracę?
Umowa o pracę, zgodnie z polskim prawem, to umowa zawierana pomiędzy pracodawcą a pracownikiem, na mocy której pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju, w miejscu i czasie wskazanym przez pracodawcę, a pracodawca zobowiązuje się do zatrudnienia pracownika, zapewnienia mu wynagrodzenia zgodnego z pracą, której wykonanie jest od niego wymagane oraz do zapewnienia warunków pracy zgodnych z normami BHP.
Elementy umowy o pracę
Umowa o pracę musi zawierać kilka kluczowych elementów, na które warto zwrócić szczególną uwagę podczas jej zawierania.
Warunki zatrudnienia
Warunki zatrudnienia to kluczowy element umowy o pracę, obejmujący m.in. rodzaj umowy (na czas nieokreślony, określony czy na zastępstwo), zakres obowiązków pracownika, miejsce wykonywania pracy, a w przypadku umowy na czas określony – również jej termin. Pracodawca jest zobowiązany do precyzyjnego opisania tych warunków w umowie o pracę.
Wynagrodzenie
Inny istotny element umowy o pracę to określenie wynagrodzenia za pracę. Powinno ono zostać wyraźnie zaznaczone w umowie, wspólnie z informacją o terminie jego wypłaty oraz formie przekazywania środków. Pracownik powinien być również zaznajomiony z systemem premiowania i ewentualnych podwyżek, jeżeli taki istnieje.
Godziny pracy
Umowa o pracę powinna również zawierać informacje na temat godzin pracy. Pracodawca powinien jasno określić, w jakich porach pracownik jest zobowiązany do pracy, czy dotyczy go system zmianowy, czy praca w godzinach nadliczbowych jest możliwa.
Umowa o pracę a Kodeks pracy
Kodeks Pracy to zbiór regulacji prawnych, które określają, jakie prawa i obowiązki przysługują pracownikom i pracodawcom. Pracodawca, podobnie jak pracownik, musi przestrzegać tego, co jest zawarte w umowie o pracę, ale również pamiętać o tym, że te zasady nie mogą naruszać prawa pracy określonego w Kodeksie Pracy.
Wymogi formalne umowy o pracę
Zgodnie z Kodeksem Pracy, umowa o pracę musi być zawarta na piśmie. Jeżeli umowa nie zostanie sporządzona w tej formie, pracodawca jest zobowiązany przekazać pracownikowi jednostronnie pisemne oświadczenie dotyczące warunków pracy i płacy najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy. Przy ustalaniu umowy pracownik i pracodawca mogą określić dodatkowe warunki, takie jak np. konkretne benefity, elastyczne godziny pracy czy możliwość pracy zdalnej. Ważne jest jednak, aby wszystkie ustalenia znalazły się w treści umowy i zostały zaakceptowane przez obie strony.